ABD Başkanı Donald Trump küresel ekonomiyi kontrol etmek için düğmeye bastı.
Trump göreve başladıktan sonra ticaret savaşları, konteyner ticaretinin yönünü belirleyen Panama Kanalı'nın mülkiyetini isteme, Grönland'ı satın almak istemesi gibi birçok konuyu hayata geçirmek için uğraşıyor.
Ticaret savaşları konusunda ne yapmak istediği anlaşılmasa da Çin ile ilginç misilleme içine girerek ek gümrük tarifesini yüzde 145'e çıkardı.
Diğer ülkelere uygulanan tarifeler ise 90 günlüğüne ertelenmişti.
GÜNDEMİNDE FAİZ, ENFLASYON VE POWELL VAR
Tüm bunların yanında son dönemde Fed Başkanı Jerome Powell'ı da görevden almaya çalışan Trump ekonominin ayarlarıyla iyice oynamaya başladı.
Powell'ın faizleri düşürmesi gerektiğini, ABD'de enflasyonun olmadığını savunan Trump, farklı yollardan Powell'ı elemine etmeyi planlasa da buna karşı çıkanlar ortaya çıkmaya başladı.
HAMLELERİ KÜRESEL PİYASALARI ETKİLİYOR
Göreve başlamasıyla birlikte ABD borsalarında yükselişler yaşanırken sonrasında bu durum ticaret savaşlarıyla hüsrana ve gerilemeye döndü.
Dolar diğer para birimleri karşısında güç kaybetti, güvenli liman olarak tabir edilen değerli metal altın rekor üstüne rekor kırdı.
Faiz indirimleri yapan Avrupa'nın para birimi euro, dolar karşısında uzun zamandır görmediği seviyelere yükseldi.
YÜKSEK MAHKEMEDEN GÖREVDEN ALMA KARARINI ONAYLAMASINI İSTEDİ
ABD Başkanı Donald Trump acil bir dilekçeyle ülkenin en yüksek mahkemesinden diğer iki bağımsız kurumun (Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu ve Liyakat Sistemleri Koruma Kurulu) yönetim kurulu üyelerini görevden alma kararını onaylamasını istedi.
Bu, Trump'ın ihmal ya da görevi kötüye kullanma durumları haricinde bağımsız kurumların kurul üyelerini görevden alma yetkisini sınırlayan 90 yıllık Yüksek Mahkeme içtihadına doğrudan bir meydan okuma olarak öne çıktı.
Eğer bu içtihat çökerse, Fed'de Powell'ın kovulması çok daha kolay olabilir.
Trump, Federal Ticaret Komisyonu ve Federal Seçim Komisyonu da dahil olmak üzere diğer federal kurumların liderlerine de işten çıkarma fişleri verdi ve bu işten çıkarmalara da alt mahkemelerde itiraz ediliyor.
POWELL'I GÖREVDEN ALIYORSA BENİ DE GÖREVDEN ALABİLİR
Trump tarafından işten çıkarılan bir FTC yönetim kurulu üyesi Bloomberg'e yaptığı açıklamada Jerome Powell ile benim aramda yasal olarak hiçbir fark yok.
Başkan beni yasal olarak görevden alabiliyorsa Jerome Powell'ı da yasal olarak görevden alabilir dedi.
Trump şimdi Powell'a kapıyı gösterme arzusunu açıkça dile getiriyor ve geçen hafta Truth Social'a yazdığı bir yazıda görevine son verilmesinin yeterince hızlı olamayacağını söyledi ve gazetecilere Eğer gitmesini istersem, inanın bana çok hızlı bir şekilde gidecektir dedi.
Trump, Powell'ın yerine geçmesi muhtemel eski Fed Başkanı Kevin Warsh ile özel görüşmeler yaptı.
TRUMP: NEREDEYSE HİÇ ENFLASYON YOK
ABD'de ekonomi iyiye gitmiyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük tarifeleri küresel ekonomi üzerinde de etkili oldu.
Trump, Fed Başkanı Jerome Powell'la çalışmak istemiyor. Trump sosyal medyasından yaptığı açıklamada Neredeyse hiç enflasyon yok. Powell seçim dönemi dışında her zaman çok geç kalıyor.
Faizler düşürülmezse ekonomide yavaşlama olabilir.
Birçok kişi tarafından faiz oranlarında önleyici indirimler talep ediliyor dedi.
POWELL'IN YERİNE KİM BAŞKAN OLACAK?
ABD Başkanı Donald Trump bir süredir Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell'ı görevden almayı düşünüyor.
Peki bu gerçekleşirse yerine kim geçecek?
Yönetime yakın kişilere göre favori isim, 2008 finansal krizinin yarattığı kaos sırasında eski Fed Başkanı Ben Bernanke'nin Wall Street'le irtibatını sağlayan eski Fed guvernörü Kevin Warsh.
Warsh son zamanlarda Fed'in siyaset yaptığı yönündeki görüşünü açıkça dile getiriyor ki bu görüş Trump tarafından da sık sık tekrarlanıyor.
Wall Street Journal'a göre Trump Şubat ve Mart aylarında Warsh ile Powell'ın yerine geçme konusunu konuştu ancak Warsh, Powell'ın görev süresi Mayıs 2026'da dolana kadar başkana böyle bir adım atmamasını tavsiye etti.
Powell'ın faiz oranlarını düşürmesini isteyen Trump'ın harekete geçip geçmeyeceği henüz belli değil.
Yönetime yakın kişilere göre Trump bir süredir Powell'ın performansından memnun değil ve merkez bankası patronunun Başkan Biden döneminde yüksek enflasyona yanıt vermekte çok geç kaldığını düşünüyor.
Trump'ın uzun süredir danışmanlığını yapan Steve Moore, Başkan'la her görüşmeye gittiğinde Trump'ın kendisine yaptığı hatalardan birinin Powell'ı Fed başkanlığına aday göstermek olduğunu söylediğini aktardı.
Moore, Powell'ı görevden alma şansının yüzde 50'den biraz daha az olduğunu, ancak başkanın onu görevden alma yetkisine sahip olması gerektiğini savunuyor.
Moore, Powell'ın geçtiğimiz Çarşamba günü yaptığı, Fed başkanının merkez bankasının herhangi bir faiz oranı ayarlamasını düşünmeden önce “daha fazla netlik için bekleyeceğini” söylediği ve Trump'ın gümrük tarifelerinin muhtemelen “daha yüksek enflasyon ve daha yavaş büyüme” yaratacağı konusunda uyardığı yorumları yapmasının aptalca olduğunu söyledi.
Moore Siyasi olarak bağımsız olduğunu iddia etmek bile çok çirkin.
Bu tamamen partizan bir söylemdi ifadesini kullandı.
Moore'a göre Warsh'ın altında yer alabilecek diğer isimler arasında Ulusal Ekonomik Konsey Direktörü Kevin Hassett, Reagan dönemi ekonomisti Art Laffer ve ilk Trump döneminde NEC direktörü olan ekonomist ve TV sunucusu Larry Kudlow yer alıyor.
Hassett Cuma günü bir muhabirin Powell'ın görevden alınmasının bir seçenek olup olmadığını sorması üzerine Başkan ve ekibi bu konuda çalışmaya devam edecek dedi.
Trump'ın göreve gelmesinden hemen önce Wall Street Journal'da Ocak ayında yayınlanan bir yazısında Warsh, Fed'in yüksek enflasyonu Trump'a yüklemeye çalışacağını öngörmüş ve gümrük tarifesi politikalarının enflasyonist etkisinin, deregülasyon ve harcama kesintilerinin enflasyonu düşürücü etkisinden daha küçük olacağına inandığını söylemişti.
Fed'de guvernör olarak görev yaptığım dönemde bir defaya mahsus fiyat değişikliklerine bakardık diyen Warsh, merkez bankasının gümrük tarifeleri konusunda nasıl hareket etmesi gerektiğine ilişkin görüşünü kısa süre önce Hazine Bakanı Scott Bessent ile de paylaştı.
