Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklama şöyle: Ticaret Bakanlığı bünyesindeki Reklam Kurulu, 14 Şubat 2025 tarihinde gerçekleştirdiği 354 sayılı toplantısında karara bağladığı 205 adet dosyadan 183’ü mevzuata aykırı bulunmuş olup 1 adet dosya hakkında tedbiren durdurma kararı vermiştir.
Mevzuata aykırı bulunan 183 dosya hakkında durdurma cezası ile birlikte, toplamda 30,2 milyon TL idari para cezası uygulanmasına, ayrıca aykırı bulunan dosyalardan 37 adedinde tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi için erişim engeli idari tedbirinin uygulanmasına karar verilmiştir.
Tüketicilerin ekonomik tercih ve menfaatlerini etkileyen reklam ve ticari uygulamaların ele alındığı toplantıda tüketicilerin ekonomik davranış biçimlerini etkileyecek tüketici yorumları, internet sitesi tasarımları ve finansal reklamlara ilişkin konular öne çıkmıştır.
KAYNAĞI DOĞRULANMAMIŞ TÜKETİCİ YORUMLARINA İNCELEME!
Bu kapsamda;
Tüketicilerin satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak tecrübelerini yansıttıkları yorum ve derecelendirme uygulamaları, özellikle bu alanlara ulaşmanın kolay olduğu internet üzerinden gerçekleştirilen alışverişlerde, diğer tüketicilerin tercihlerini ve satın alma kararlarını etkileyen en önemli kriterlerden biri durumuna gelmiştir.
Bu çerçevede, internet sitelerinde var olan yorum ve derecelendirme uygulamalarının manipüle edilmesi ile yorum alanlarında sahte ve aldatıcı veya doğruluğu kanıtlanamayacak yorumlara yer verilmesinin önüne geçilmesi amacıyla, yayınlanan yorumların ve derecelendirme uygulamalarının o mal veya hizmeti satın alan tüketiciler tarafından yapılması yönünde ticari uygulamada bulunanlara doğrulama yükümlülüğü getirilmiştir.
Bu kapsamda Reklam Kurulunca gündeme alınan bir incelemede; firmanın “Tesis Yorumları başlığı altında yer verdiği yorum ve puanlamaların, ilgili mal veya hizmeti satın alanlar tarafından yapıldığına ilişkin doğrulama yapma yükümlülüğü yerine getirilmeden Google sistemleri üzerinden edinilen yorumlar temel alınarak yayınlandığı tespit edilmiştir.
Bu durumda, Google sistemi üzerinden tesiste konaklamamış veya bu tesislerden herhangi bir hizmet almayan kullanıcıların da yorum yapabilmesi ve tesisten hizmet aldığını iddia eden kullanıcıların ise bu hizmetleri aldığının kanıtlanamaması nedeni ile doğrulama ve ispat yükümlülüğünün karşılanmasının mümkün olmaması nedeniyle, Google, blog sayfaları vb. nitelikte salt kullanıcıların deneyimlerini yansıttıkları platformalar üzerinden yayınlanan yorumların, mal ve hizmet satışında bulunan internet sitelerinde, konuya ilişkin uyarılara yer verilip verilmemesine bakılmaksızın, yayınlanmasının bir haksız ticari uygulama olduğu değerlendirilerek, durdurma cezasının yanı sıra idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.
“KARANLIK TİCARİ TASARIMLAR”A İLİŞKİN DENETİMLER DEVAM EDİYOR
Karanlık ticari tasarımlar, çoğunlukla çevrimiçi kullanıcı ara yüzlerinde bulunan ve tüketicilerin rasyonel karar almalarını engelleyecek biçimde mal veya hizmete ilişkin ekonomik davranış biçimini önemli ölçüde bozacak seçimler yapmaya yönlendiren uygulamalar olarak tanımlanmaktadır.
Bilindiği üzere, Reklam Kurulu tarafından resen başlatılan incelemeler doğrultusunda karanlık ticari tasarımlar kullanarak tüketicileri yanıltan firmalar hakkında idari yaptırımlar uygulanmaktadır.
Kurul’un bu ayki toplantısında da abonelik hizmetleri kapsamında iptal hakkının kullanımı konusunda, tüketicilerin iradesini olumsuz yönde etkileyecek biçimde hazırlanan ara yüz tasarımlarının kullanılması suretiyle tüketicileri yanılttığı tespit edilen firmalar hakkında durdurma cezasının yanı sıra, idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.
FİNANSAL HİZMETLERE İLİŞKİN REKLAMLARDA MÜŞTERİ OLMAYAN TÜKETİCİLERE “ÖZEL” OLARAK SUNULDUĞU İZLENİMİ OLUŞTURAN KAMPANYALARA YAPTIRIM UYGULANDI
Reklam Kurulu, finansal tüketici işlemlerine ilişkin olarak bankalar nezdinde yaptığı denetimlerde tüketicilere sunulan finansal hizmet kampanyalarında, ana vaadin istisnalarına ilişkin tüketicilerin bilgilendirilmediği ve genel bir kampanya olmasına karşın müşteri olmayan tüketicilere “özel” olarak sunuluyormuş izlenimi oluşturulduğu tespit edilen yanıltıcı reklamlar hakkında durdurma cezasının yanı sıra idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.
